Vài năm trở lại đây, nhiều người đưa ra ý kiến đề xuất bỏ tết nguyên đán truyền thống để gộp Tết ta vào Tết tây. Những người ủng hộ ý kiến này cho rằng, Tết nhất tốn kém, mất thời gian, ảnh hưởng tới năng suất, chất lượng lao động.
Ở phía khác, người dân Việt Nam ở trong nước và nước ngoài đều muốn giữ Tết nguyên đán. Bởi đó là nét đặc trưng văn hoá truyền thống để phân biệt người Việt Nam với người Lào, Campuchia và một số nước châu Á khác.
Đề xuất bỏ tết nguyên đán là đúng hay sai
Phía phản đối giữ Tết cổ truyền cho rằng: Kỳ nghỉ này đang dần trở nên lỗi thời, lạc hậu, và không phù hợp trong xã hội được cho là ngày càng “cấp tiến” như hiện nay. Trong bối cảnh hội nhập sâu và rộng như hiện nay, Việt Nam cần phải chọn lựa hoặc bỏ Tết để giao thương với châu Âu hoặc Bắc Mỹ, hoặc mãi chỉ là quốc gia đang phát triển với nền kinh tế èo uột.
Xem thêm: Tết truyền thống Ấn Độ
Một số nhà kinh tế học cũng nhận định Tết là thủ phạm của sự đình trệ kinh tế. Theo các chuyên gia này, nền kinh tế Việt Nam đang hoạt động “lệch pha” so với các nước phương Tây: Khi họ nghỉ Giáng sinh, năm mới thì chúng ta làm việc; còn khi chúng ta ăn Tết cổ truyền thì họ lại quay trở lại guồng quay công việc. Điều này dẫn đến sự tăng trưởng chậm chạp của nền kinh tế những tháng đầu năm.
Nhiều năm qua, cứ dịp lễ tết là tình hình giao thông, an toàn giao thông, trật tự an ninh xã hội diễn biến phức tạp. Tết – số người chết vì tai nạn giao thông gia tăng. Tết – nhiều công việc bị đình trệ, thậm chí nhiều người bỏ nhiệm sở để đi du xuân, chơi tết, lễ lạt đầu năm. Tết cũng là dịp khiến nhiều loại tệ nạn xã hội gia tăng (cờ bạc, mại dâm, ma tuý…). Tết – mọi sinh hoạt đều bị đảo lộn, phải mất hàng tuần sau nghỉ Tết nhiều người mới lấy lại được guồng làm việc vốn có. Đó có lẽ là những mặt trái khiến người ta sợ Tết.
Tuy nhiên, bên ủng hộ giữ Tết cổ truyền đã bác bỏ những luận điểm này. Theo đó, không phải cứ nghỉ để ăn Tết là nền kinh tế sẽ đình trệ theo và góc nhìn bỏ Tết để trở nên “hiện đại” còn quá đơn giản, bỏ qua nhiều yếu tố quan trọng khác.
Nhiều doanh nghiệp, người làm kinh doanh làm cả năm chỉ trông chờ vào mấy ngày Tết. Bằng chứng là lượng hàng hoá, lương thực, thực phẩm phục vụ tiêu dùng ngày Tết luôn tăng ở mức cao. Các ngành thương mại, dịch vụ, vận tải cũng tăng trưởng mạnh trong dịp Tết. Đây là dịp để kích cầu tiêu dùng hiệu quả.
Bởi, với nhiều người, nhiều gia đình có thể thiếu thốn quanh năm nhưng ngày Tết cũng cố gắng mua sắm cho con cái, gia đình bữa cơm tươm tất, trẻ con thì được quần áo mới, đi chơi… Cũng nhờ có Tết mà các mối quan hệ thân tình, bằng hữu trở nên thân thiết, gắn bó, đầm ấm hơn. Và hơn tất cả, với người Việt Nam, tết nguyên đán là dịp tri ân tổ tiên, nguồn cội, cha mẹ, họ hàng.
Khó có thể cắt nghĩa được sự thiêng liêng của ngày Tết nguyên đán trong các gia đình người Việt. Bởi, không có một ngày nào trong năm có thể khiến hàng triệu con người vượt hàng ngàn cây số, đi vài chặng bay để về nhà chỉ cùng ăn với người thân, gia đình một bữa cơm trong năm mới.
Với nhiều người, Tết là dịp để trở về với gia đình, cha mẹ, đơn giản chỉ để tận hưởng không khí đầm ấm; chia sẻ những vất vả, thành công, vui buồn… trong một năm mưu sinh.
Chưa kể, trong thế giới hội nhập những phong tục, tập quán của người bản địa lại là nét thu hút du khách tới đắm mình trong không gian tết Việt.
Thay vì hô hào bỏ Tết nguyên đán chúng ta hãy thay đổi cách ứng xử với Tết sao cho thật văn minh, văn hoá. Hãy phân minh giữa chuyện chơi và làm để dù có Tết hay không có Tết mọi công việc vẫn “chạy” êm ru. Và mọi người hãy biết dừng đúng lúc trong tất cả các cuộc vui để không xảy ra những chuyện buồn trong ngày Tết.